علت و علائم سرطان تخمدان در زنان

سرطان تخمدان چیست؟

سرطان تخمدان از تخمدان‌ها شروع می‌شود. تخمدان، اندام‌ کوچکی در دستگاه تناسلی زنانه که در آن ها تخمک‌ها تشکیل می‌شوند. تشخیص سرطان تخمدان گاهی اوقات دشوار است زیرا علائم اغلب تا مراحل بعدی ایجاد نمی شوند. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی سرطان تخمدان را با جراحی، شیمی درمانی و سایر درمان های سرطان درمان می کنند. سرطان تخمدان زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های غیرطبیعی در تخمدان‌ها یا لوله‌های فالوپ رشد کرده و تکثیر آنها خارج از کنترل می شوند.

انواع اصلی سرطان تخمدان عبارتند از:

سرطان های اپیتلیال تخمدان: که از لایه سطحی که تخمدان، لوله فالوپ یا صفاق را می پوشاند شروع می شود.

سرطان تخمدان سلول زایا: در سلول هایی شروع می شود که به تخمک تبدیل می شوند

سرطان های استرومایی بند ناف جنسی: که در بافت هایی که از تخمدان ها حمایت می کنند و هورمون تولید می کنند شروع می شود.

سرطان تخمدان در خانواده: اکثر افرادی که به سرطان تخمدان مبتلا هستند، سابقه خانوادگی سرطان تخمدان ندارند. با این حال، سابقه خانوادگی سرطان تخمدان در برخی افراد می تواند خطر ابتلا به این بیماری را در آنها افزایش دهد. برخی از افراد ممکن است به طور تصادفی سابقه خانوادگی داشته باشند یا ممکن است به دلیل وجود یک نوع ژن در خانواده باشد که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. سابقه خانوادگی از طرف پدر به اندازه تاریخچه از طرف مادر مهم است. اگر دو یا چند بستگان نزدیک در یک طرف خانواده داشته باشند که به سرطان مبتلا شده اند، در نظر گرفته می شود که سابقه خانوادگی سرطان قوی دارند.

وقتی فرد یک سابقه خانوادگی قوی دارد، یعنی دو یا چند بستگان نزدیک در یک طرف خانواده (بستگان پدر یا مادر) که قبل از 50 سالگی سرطان داشته اند.
یا عضوی از خانواده که آزمایشات ژنتیکی تایید کرده است که یک نوع ژنی دارد که باعث سرطان می شود.
یا فرد اجداد یهودی اشکنازی دارد(که شیوع جهش های BRCA بالاتر از جمعیت عمومی دارند).

سرطان تخمدان ارثی: سرطان تخمدان که توسط یک نوع ژن ارثی ایجاد می شود، “سرطان ارثی” نامیده می شود. واریانت های موجود در ژن BRCA1 یا BRCA2 مسئول اکثر موارد سرطان تخمدان ارثی هستند (تا 20٪ از همه سرطان های تخمدان). این ژن ها به دلیل ارتباط آنها با سرطان سینه (ژن های 1 و 2 سرطان سینه) نامگذاری شده اند، اما می توانند با سرطان های دیگر که در ذیل آمده است مرتبط باشند.

لوله فالوپ
صفاق
پروستات
پانکراس

ژن BRCA1 خطر ابتلا به سرطان تخمدان در طول زندگی را تا 40 درصد افزایش می دهد.

ژن BRCA2 خطر ابتلا به سرطان تخمدان را تا 18 در طول زندگی فزایش می دهد.

ژن های کمتر رایجی که می توانند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را نیز افزایش دهند عبارتند از:

BRIP1 که باعث حدود 6 درصد احتمال ابتلا به سرطان تخمدان می شود.
RAD51C و RAD51D که باعث حدود 10٪ احتمال ابتلا به سرطان تخمدان و همچنین افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه می شود.
PALB2 که باعث حدود 5% احتمال ابتلا به سرطان تخمدان و همچنین افزایش خطر سرطان سینه و پانکراس می شود.

میزان شیوع سرطان تخمدان چه قدر است؟

سالانه حدود 7500 زن در بریتانیا به سرطان تخمدان مبتلا می شوند. این باعث می شود سرطان تخمدان ششمین سرطان شایع در زنان باشد.

سرطان تخمدان از کجا شروع می شود؟

تخمدان ها از انواع مختلفی از سلول ها تشکیل شده اند. نوع سرطان تخمدان فرد بستگی به نوع سلولی دارد که در آن شروع می شود. دانستن نوع سرطان تخمدان به پزشکان کمک می کند تا تصمیم بگیرند به چه درمانی نیاز است.

علائم سرطان تخمدان چیست؟

درد لگن یا شکم، ناراحتی یا نفخ
تغییر در عادات غذایی، زود سیر شدن و از دست دادن اشتها
ترشحات واژن یا خونریزی غیرطبیعی، به خصوص اگر خونریزی خارج از چرخه قاعدگی معمولی فرد یا پس از یائسگی رخ دهد.
تغییرات روده مانند اسهال یا یبوست
افزایش اندازه شکم
ادرار کردن بیشتر (تکرر ادرار)

عوامل ایجاد سرطان تخمدان چیست؟

سن بالای 60 سال
چاقی
سابقه خانوادگی سرطان تخمدان (دیگران خانواده بیولوژیکی فرد که این بیماری را داشته اند) یا یک جهش ژنی (BRCA1 یا BRCA2) یا سندرم لینچ را به ارث برده اند
عدم بارداری
اندومتریوز
همچنین با افزایش سن، خطر ابتلا به سرطان تخمدان افزایش می یابد.

تشخیص و آزمایش های سرطان تخمدان به چه صورت می باشد:

علیرغم سالها تحقیق، کارشناسان هنوز یک آزمایش غربالگری سرطان تخمدان ابداع نکردند به همین دلیل، تشخیص این بیماری در مراحل اولیه اغلب دشوار است. اگر پزشک شما مشکوک به سرطان تخمدان باشد، در مورد علائم شما می پرسد و معاینه لگن را انجام می دهد. در طول معاینه، آنها هرگونه رشد غیرطبیعی یا بزرگ شدن اندام را بررسی می کنند.

آزمایش های تشخیص سرطان عبارتند از :

آزمایش تصویر برداری :

سونوگرافی لگن
MRI
PET اسکن

آزمایش خون :

تومور مارکر CA-125 یکی از آزمایش هایی است برای غربالگری سرطان تخمدان انجام می شود. سطوح بالای CA-125 در خون می تواند نشانه سرطان باشد.

عمل جراحی :

پزشک سرطان تخمدان را در طول جراحی تشخیص می دهد . به طور معمول، اگر آنها رشد غیرطبیعی پیدا کنند، آنها را در طی جراحی حذف می کنند.

لاپاراسکوپی:

در طول جراحی لاپاراسکوپی، جراح یک دوربین نازک (لاپاراسکوپ) را از طریق یک برش کوچک (برش) ایجاد شده در شکم فرد قرار می دهد. با استفاده از اسکوپ به عنوان راهنما، همراه با پورت های اضافی برای نگه داشتن ابزار، جراح می تواند سرطان را ارزیابی کند، در برخی شرایط، تومورهای تخمدان را حذف کند.

سرطان تخمدان چگونه گسترش می یابد؟

اگر سرطان تخمدان گسترش یابد، معمولاً از لگن به غدد لنفاوی، شکم، روده، معده، قفسه سینه یا کبد گسترش می یابد.

درجه بندی سرطان تخمدان عبارتند از :

سرطان تخمدان چهار مرحله دارد. در این 4 استیج سرطان، کمترین شدت، کمترین عدد است. هر چه این بیماری جدی تر باشد، عدد گریدآن بیشتر است.

مرحله I: این مرحله به سه مرحله فرعی (Stage IA، Stage IB و Stage IC) تقسیم می شود. در مرحله فرعی اول، سرطان فقط در یک تخمدان یا یک لوله فالوپ است. مرحله IB دارای سرطان در هر دو تخمدان یا لوله های فالوپ است. در مرحله IC، سرطان در هر دو تخمدان یا لوله های فالوپ است و در خارج از تخمدان فرد(در قسمت بیرونی خود اندام یا در فضای اطراف تخمدان، به نام حفره صفاقی) یافت می شود.

مرحله II: مرحله دوم نیز به چند مرحله اضافی تقسیم می شود. در مرحله IIA، سرطان دیگر تنها در تخمدان شما نیست، بلکه به رحم شما نیز گسترش یافته است. در مرحله IIB، سرطان به سایر ساختارهای مجاور در لگن شما گسترش یافته است.

مرحله III: این مرحله شامل سه مرحله فرعی است. در مرحله IIIA، سرطان فراتر از لگن به شکم (میکروسکوپی) یا درون غدد لنفاوی گسترش یافته است. مرحله فرعی دوم (مرحله IIIB)، اندازه تومور تا 2 سانتی متر است و به خارج از لگن یا درون غدد لنفاوی گسترش یافته است. در مرحله IIIC، سرطان به خارج از ناحیه لگن حرکت کرده است و اندازه آن بزرگتر است (بیش از 2 سانتی متر) یا ممکن است در غدد لنفاوی باشد. در این مرحله، می‌تواند بر اندام‌های دیگر مانند کبد و طحال تأثیر بگذارد.

مرحله IV: سرطان مرحله IV شدیدترین است. در این مرحله، سرطان به داخل اندام هایی مانند کبد یا طحال گسترش یافته است. در مرحله IVA، در نزدیکی ریه‌ها یافت می‌شود، و در مرحله IVB، سرطان به غدد لنفاوی, کشاله ران یا به قفسه سینه گسترش یافته است.

درمان سرطان تخمدان به چه روش هایی انجام می شود؟

عمل جراحی : معمولاً شامل برداشتن اندام‌های تولید مثلی و هر عضوی است که روی آن سرطان دارد. جراح ممکن است از لاپاراسکوپی (یک جراحی کم تهاجمی) یا لاپاراتومی (جراحی باز که نیاز به برش شکم دارد) استفاده کند.

شیمی درمانی: شیمی درمانی را قبل یا بعد از جراحی توصیه می کنند. شیمی درمانی داروهایی هستند که برای هدف قرار دادن و از بین بردن سلول های سرطانی طراحی شده اند.

درمان هدفمند یا تاگت تراپی: در این درمان سرطان از داروهایی برای شناسایی و حمله به سلول های سرطانی استفاده می شود. درمان هدفمند نحوه رشد و تقسیم سلول های سرطانی را تغییر می دهد.

هورمون درمانی: برخی از سرطان های تخمدان از هورمون برای رشد استفاده می کنند در این روش از داروهایی استفاده می شود که هورمون ها رامسدود میکند که منجر کند شدن یا متوقف شدن سرطان می شود.

پرتودرمانی: به ندرت از پرتودرمانی برای درمان سرطان تخمدان استفاده می شود.

پیشگیری از سرطان تخمدان: هیچ راهی برای پیشگیری کامل از سرطان تخمدان وجود ندارد. اما دانستن تاریخچه بیولوژیکی خانواده می تواند به فرد کمک کند تا برای هر گونه خطر ابتلا به سرطان تخمدان آماده شود.اگر یک جهش ژنتیکی مانند جهش BRCA وجود دارد , جراحی یک کاهش خطر برای برداشتن تخمدان ها و لوله های فرد قبل از سرطانی شدن توصیه می شود .